Το βιβλίο αφορά την περιπέτεια υγείας της κ. Σουρλάγκα , και αναφέρεται στη χρονική περίοδο λίγο πριν μάθει ότι πάσχει από καρκίνο μέχρι και (περίπου) το τέλος της θεραπείας της. Αν και το θέμα είναι βαρύ και στενάχωρο, το ίδιο το βιβλίο δεν σε αφήνει με κατάθλιψη, αντίθετα, σε αναγκάζει να μπεις στη διαδικασία αναθεώρησης του τρόπου με τον οποίο ζεις και κυρίως τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεις τους οικείους σου.
Δεν θέλω να πω πολλά για το τμήμα του βιβλίου που αφορά τη νόσο και τη θεραπεία της, μόνο ότι η συγγραφέας έχει κάνει εξαιρετική δουλειά ως προς την περιγραφή των χημειοθεραπειών και των ακτινοβολιών με όλες τις παρενέργειες, χωρίς να ζητά τον οίκτο σου, να παραφουσκώνει ή να εξωραΐζει τίποτα (ή τουλάχιστον έτσι φάνηκε σε εμένα).
Ο κύριος λόγος που συστήνω αυτό το βιβλίο είναι το κομμάτι του που αφορά στον ψυχισμό του ασθενή, όπως τον περιγράφει και τον αναλύει η (ψυχολόγος στο επάγγελμα) κ. Σουρλάγκα. Εκτός από την προφανή αλλαγή που έρχεται στην καθημερινότητα του στενού οικογενειακού κύκλου όταν κάποιο μέλος της νοσεί, υπάρχουν και αλλαγές στις σχέσεις με τους φίλους. Ο τρόμος που προκαλείται στο άκουσμα της λέξης "καρκίνος" κάνει τον καθένα να αντιδρά διαφορετικά, αναλόγως του χαρακτήρα του, είτε είναι ο ασθενής είτε κάποιος από τους οικείους του. Δεν υπάρχει πουθενά στο βιβλίο στυγνή καταγραφή των γεγονότων, αντίθετα παντού υπάρχει ανάλυση των συναισθημάτων του καθενός και προσπάθεια επεξήγησης της αντίδρασης και της συμπεριφοράς του. Βρήκα κομμάτια από τον εαυτό μου σε πολλούς από τους φίλους της συγγραφέως, και μέσα από τα γραφόμενά της αναγκάστηκα να κοιτάξω μέσα μου και να προσπαθήσω να καταλάβω τον τρόπο που αντιδρώ και εγώ σε δύσκολες καταστάσεις.
Επίσης θέλω να επισημάνω ότι επειδή όταν νόσησε τα παιδιά της ήταν μικρά σε ηλικία, υπάρχουν μέσα περιγραφές των καταστάσεων που βίωσαν ως οικογένεια, τα συναισθήματα των παιδιών, οι αντιδράσεις τους....Και όλο αυτό το τμήμα του βιβλίου (κατά τη γνώμη μου ) είναι ένα μάθημα για όλους, αφού δεν διστάζει να επισημάνει τα λάθη που έκανε. Και ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, οι δύσκολες καταστάσεις είναι πιθανόν να χτυπήσουν και τη δική μας πόρτα και καλά θα είναι να είμαστε προετοιμασμένοι (όσο γίνεται να είμαστε προετοιμασμένοι μέσα στην ασφαλή πανέμορφη ζωούλα μας) ώστε να υπάρχει στην άκρη του μυαλού μας ένα γενικότερο πλάνο αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων.
Με όλα αυτά που έγραψα φαίνεται ότι θα πλαντάξετε στο κλάμα και θα φουσκώσετε το κεφάλι σας με σκέψεις για τη ζωή και το θάνατο, όμως δεν είναι έτσι. Είναι αισιόδοξα γραμμένο το βιβλίο, σε κάποια σημεία μάλιστα είναι τόσο ανάλαφρα γραμμένο που μπορεί και να γελάσεις λίγο. Δεν μου άφησε καθόλου δυσάρεστο αίσθημα, ίσα- ίσα αισθάνομαι τυχερή που το διάβασα, νομίζω ότι με βοήθησε να βάλω κάποιες ζοφερές σκέψεις μου σε τάξη.
Σημειώνω για να μου μείνει από το βιβλίο (με δικά μου λόγια) : Φοβόμαστε περισσότερο το άγνωστο ακριβώς επειδή είναι άγνωστο. Όταν του δώσουμε όνομα και "γενικά χαρακτηριστικά" αρχίζει και γίνεται πιο οικείο, λιγότερο τρομαχτικό. Για αυτό βοηθάει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, να μην αφήνουμε να δημιουργούνται τρομαχτικοί μύθοι.
Βαθμολογία: 10/10
Το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Το πάσΠορτ περιγράφει την αληθινή περιπέτεια της ηρωίδας και συγγραφέα του: διαπραγματεύεται ανεπανάληπτα το πώς μια ιατρική διάγνωση, ενώ αρχικά σε οδηγεί σε απόγνωση, προσφέρει τελικά επίγνωση και μπορεί να σου αλλάξει για πάντα τη ζωή.
Ακριβώς γι’ αυτό η συγγραφέας ονομάζει την εμπειρία που αφηγείται στο πάσΠορτ περιπέτεια:
«Τη λέξη “περιπέτεια” πάντα τη φανταζόμουν να περιπλανιέται φορώντας μποτάκια, ίσως γιατί μου θύμιζε προσκόπους στο δάσος να μαζεύουν ξύλα για να ανάψουν φωτιά. Όταν την έβρισκα χωμένη σε νοήματα σοβαρά, στενοχωριόμουν, λες και ασφυκτιούσε. Δυσφόρησα πολύ, λοιπόν, όταν γιατροί, γνωστοί και φίλοι άρχισαν να μιλούν για την “περιπέτεια” της υγείας μου, επιχειρώντας να της βγάλουν τα μποτάκια και να της φορέσουν παντόφλες.
Το επόμενο διάστημα περιπλανήθηκα πολύ, πότε με τις παντόφλες στους διαδρόμους του νοσοκομείου κρατώντας το σταντ του ορού και πότε με τα μποτάκια στην εξοχή κρατώντας το τιμόνι του ποδηλάτου μου.
Θέλησα να γράψω για την περιπλάνηση αυτή, για τις σκέψεις που γέννησε και τις αλλαγές που έφερε στη ζωή μου. Αποτύπωσα τα περιστατικά όπως έγιναν, τους διαλόγους όπως ειπώθηκαν και τους ανθρώπους με τα πραγματικά τους ονόματα. Κι όταν τελείωσα – αφού δεν ήταν μυθιστόρημα – αναρωτήθηκα τι βιβλίο έγραψα. Ο χαρακτηρισμός χρονικόμου φαινόταν πομπώδης και η λέξη μαρτυρία στεγνή.
Ώσπου κάπου διάβασα ότι ο Αριστοτέλης, στην Ποιητική, ορίζει τη λέξη “περιπέτεια” ως την αλλαγή μιας κατάστασης στην αντίθετή της. Τότε, μέσα από συνειρμούς και αναμνήσεις, “είδα” τον εαυτό μου στο τρομακτικό δάσος της αρρώστιας να προσπαθεί να συντηρήσει μια φωτιά κι αυτούς που μ’ αγαπούν να της προσθέτουν προσανάμματα για να φουντώσει, να διώξει το φόβο και το σκοτάδι και να φωτίσει μερικές απλές, αλλά πολύ παρηγορητικές αλήθειες. Και κατάλαβα ότι, με τη βοήθειά τους, ξεκινώντας από μια αρρώστια κατέληξα να νιώθω ακριβώς το αντίθετο – πιο υγιής και συντροφευμένη από ποτέ. Έτσι, κάτω από τον τίτλο του βιβλίου σημείωσα: μια αληθινή περιπέτεια. Αφού ο Αριστοτέλης συμφωνεί, ποια είμαι εγώ που θα διαφωνήσω;»
